Category: Artykuł

Menopauza

Jakie są objawy menopauzy, kiedy pojawia się w życiu kobiety i jak sobie z nią radzić? Dowiedz się więcej, by poczuć się dużo lepiej!

Czekasz, wypatrujesz, martwisz się. Może przez to stałaś się bardziej nerwowa. Oblewają Cię zimne poty. W nocy nie możesz spać. Twój niepokój rośnie. Waga wskazuje kilka kilogramów więcej, chociaż nie zmieniłaś ostatnio nawyków żywieniowych. Wciąż jesteś przemęczona… W dodatku mąż jakoś bardziej niż zwykle Cię irytuje. Menopauza. Co to takiego? Choroba, czy naturalne wydarzenie? Jak sobie z nią poradzić? Jak przetrwać ten trudny dla nas czas i nie zwariować?

Menopauza (potocznie również używane określenia: klimakterium lub przekwitanie) to ostatnie krwawienie miesięczne w życiu kobiety, po którym miesiączka nie występuje przez 12 miesięcy bez żadnych patologicznych przyczyn tego stanu (według WHO – Światowej Organizacji Zdrowia). Średni wiek menopauzy w Polsce to ok. 50,8 lat. Najczęściej występuje między 45. a 55. rokiem życia kobiety. Te 12 miesięcy bez krwawienia dają pewność zatrzymania cyklu miesiączkowego tzn. że Twoje jajniki nie uwalniają komórek jajowych, a zatem nie możesz już zajść w ciążę.

Jeśli tylko potraktujesz menopauzę jako naturalne wydarzenie, poradzisz sobie w tym kolejnym etapie życia. Źródłem problemów są niemal wyłącznie negatywne stereotypy i postawy wobec kobiet wchodzących w okres menopauzy.

Menopauza jest naturalną konsekwencją niedoboru produkowanego przez jajniki estrogenu – jednego z najważniejszych hormonów płciowych, dających siłę, zdrowie i płodność. Ten niedobór nie jest chorobą, mimo że w tym okresie jesteśmy bardziej narażone na schorzenia układu sercowo-naczyniowego, otyłość, cukrzycę, choroby ginekologiczne oraz nowotwory.

To, że wchodzisz w okres okołomenopauzalny, możesz rozpoznać po pojawiających się objawach. Zapoznaj się z nimi i obserwuj swój organizm. Możesz też wykonać krótki test, tzw. indeks Kuppermana (dostępny poniżej), który w prosty sposób pomoże Ci określić, czy występują u Ciebie objawy menopauzy i jak są nasilone.

Wykonaj test menopauzalny »

Menopauzę, właśnie teraz, przechodzi wiele milionów kobiet na świecie. Każda na swój sposób. Zdarza się, że można w tym okresie nie mieć żadnych objawów albo niektóre z symptomów mogą być odczuwalne z różnym natężeniem. Objawy te mogą trwać od 6 miesięcy do kilku lat, ale zdarza się, że występują i dłużej (np. 10 lat).

Większość z nas w okresie poprzedzającym menopauzę miesiączkuje nieregularnie. Cykle mogą się skrócić bądź wydłużyć. Zmienia się obfitość krwawień. Jest to tzw. okres premenopauzy. Rozpoczyna się kilka lat przed wystąpieniem ostatniej menstruacji. Już wtedy zmiany hormonalne zachodzące w Twoim organizmie powodują, że cykle miesiączkowe skracają się i są nieregularne, a krwawienia mogą być bardziej obfite. Premenopauza występuje zwykle po 40. roku życia. Pojawiają się wtedy kliniczne, endokrynologiczne i biologiczne objawy zbliżającej się menopauzy (uderzenia gorąca, nieregularne cykle miesiączkowe).

Okres pomenopauzalny, czyli postmenopauza, rozpoczyna się 12 miesięcy po ustaniu miesiączkowania. Charakteryzują go objawy związane z niedoborem w organizmie estrogenów i progesteronu oraz wysoki poziom hormonu folikulotropowego (FSH). To powoduje zmiany zanikowe w tkankach estrogenozależnych (piersi, pochwa, srom), objawy wypadowe i brak miesiączki. Okres ten może stanowić nawet 1/3 długości życia kobiety (przyjmując, że kobieta w Polsce żyje przeciętnie prawie 80 lat).

Objawy menopauzy mogą pojawić się wcześniej, jeśli kobieta:

• przeszła operację ginekologiczną z usunięciem jajnika/jajników
• przeszła radioterapię lub chemioterapię
• cierpi na zaburzenia układu immunologicznego, choroby tarczycy oraz inne choroby układowe
• nałogowo pali tytoń czy spożywa alkohol

Wiemy już, że zmienia się Twój profil hormonalny. Przede wszystkim spada poziom estrogenów, hormonów odpowiedzialnych za naszą ogólnie pojętą „kobiecość”.

Pojawiają się objawy naczynioruchowe (zwane też wazomotorycznymi): nagłe fale gorąca, tzw. uderzenia gorąca, nadmierne pocenie nocne.

Możemy także odczuwać tzw. objawy somatyczne: zawroty i bóle głowy, kołatanie serca, bóle stawów i mięśni, drętwienie kończyn. Późniejszym następstwem menopauzy mogą być m.in. choroby układu sercowo-naczyniowego, osteoporoza, zmiany w układzie moczowo-płciowym, zespół urogenitalny oraz związane z nim dysfunkcje seksualne.

Możesz zauważyć u siebie także zaburzenia emocjonalne: zwiększoną drażliwość, lęk, płaczliwość, problemy ze snem i koncentracją, brak chęci do życia i energii, przygnębienie, a nawet depresję.

Jeśli spostrzeżesz u siebie któryś z powyższych objawów, a test Kuppermana będzie miał wynik pozytywny, wybierz się do swojego lekarza ginekologa. Wizyta u specjalisty rozwieje Twoje wątpliwości, zapewni skuteczną i fachową konsultację na temat łagodzenia objawów menopauzy, a także pozwoli skontrolować aktualny stan Twojego zdrowia ginekologicznego.

Przygotuj się do wizyty. Weź ze sobą notes z przygotowanymi wcześniej pytaniami. Zanotuj, co najbardziej Ci dokucza. Nie zapomnij zapisać daty ostatniej miesiączki. Jeśli zażywasz jakieś leki, wpisz dokładnie ich nazwy.

Lekarz może Ci zaproponować wykonanie badania USG narządów miednicy mniejszej, mammografię oraz USG gruczołów piersiowych, densytometrię (badanie gęstości kości). Może również zalecić wykonanie dodatkowych badań laboratoryjnych, np. na poziom obecności wybranych hormonów – FSH i LH (hormony wydzielane przez przysadkę mózgową), estradiolu – we krwi (hormon wydzielany głównie przez jajniki), ocenę profilu lipidów.

Podczas wizyty u ginekologa spodziewaj się:

• rozmowy, wywiadu medycznego (przebyte choroby, operacje, leki, przeszłość położnicza, rodzinne choroby nowotworowe)
• pomiaru masy ciała, BMI (indeks masy ciała), ciśnienia tętniczego
• badania ginekologicznego (wymaz cytologiczny), USG
• badania piersi
• kontroli morfologii, biochemii krwi
• zlecenia dodatkowych badań hormonalnych (indywidualnie dla każdej pacjentki)

Menopauza – jak przetrwać ten okres i nie zwariować?

Przekonaj się, co możesz sama zrobić, by złagodzić objawy menopauzy. Poznaj skuteczne terapie i codzienne sposoby na menopauzę.

Menopauza to okres, w którym wiele rzeczy się zmienia i utrudnia „normalne” funkcjonowanie. To, co najczęściej wpływa na codzienne życie – to uderzenia gorąca i towarzyszące im poty. Mogą one występować nawet u 75%. kobiet w średnim wieku.

Nie znamy bezpośredniej przyczyny uderzeń gorąca związanych z menopauzą. Uważa się, że objawy naczynioruchowe pojawiają się na skutek spadku poziomu estrogenów i związanych z nim zaburzeń funkcjonowania regulacji temperatury ciała. W związku z tym nawet niewielkie zmiany temperatury mogą spowodować gwałtowny wzrost przepływu krwi, często na twarzy, szyi oraz w obrębie klatki piersiowej, który powoduje odczucie wysokiej temperatury i obfite pocenie się, a następnie uczucie chłodu i dreszcze. Epizody objawów naczynioruchowych mogą trwać od 1 do 5 minut, w ciągu doby występując kilka, a nawet kilkanaście razy.

Jak sobie pomóc? Warto dostosować warunki otoczenia, tak by sprzyjały one zachowaniu właściwej temperatury. Pamiętaj o odpowiedniej odzieży – ubraniach z naturalnych materiałów, lekkich bawełnianych piżamach na noc czy częstym wietrzeniu pomieszczeń, w których przebywasz. Podwyższyć temperaturę mogą: alkohol, pikantne potrawy, gorące jedzenie i napoje.

Jeśli masz problem z nadwagą lub otyłością, postaraj się zrzucić kilka kilogramów. Istnieją naukowe dowody, że obniżenie masy ciała powoduje zmniejszenie lub całkowite wyeliminowanie częstości występowania symptomów wazomotorycznych. Wykazano, że kobiety, które schudły co najmniej 4,5 kg miały o ponad 20%. większą szansę na wyeliminowanie objawów naczynioruchowych w ciągu roku. Natomiast u kobiet, które straciły co najmniej 10%. wyjściowej masy ciała – szansa ta wzrastała do ponad 50%.

Wahania masy ciała, a zwłaszcza jej przyrost, również są obserwowane u zdecydowanej większości kobiet w okresie menopauzy. Szacuje się, że odsetek otyłych Polek po przejściu klimakterium wzrasta ponad dwukrotnie! Im jesteś starsza, tym bardziej maleją potrzeby energetyczne Twojego organizmu. Spowalnia się tempo przemiany materii oraz zmniejsza się Twoja aktywność fizyczna i nawet utrzymywanie dotychczasowych zwyczajów żywieniowych może powodować systematyczny wzrost Twojej masy ciała. Jak wykazują badania, nadwyżka pożywienia dostarczająca ok. 100 kcal dziennie (niezależnie od wieku) powoduje przyrost masy ciała średnio o 5 kg w ciągu roku. Ponadto niedobór hormonów płciowych sprzyja odkładaniu się tłuszczu, głównie w okolicach brzucha, powodując tzw. otyłość brzuszną. Oprócz estrogenów spada także poziom leptyny – hormonu tkanki tłuszczowej, który uczestniczy w regulacji poczucia apetytu, powodując większe uczucie głodu, a w konsekwencji tycie.

Co możesz zrobić? Przede wszystkim popraw sposób odżywiania się (na prawidłowo zbilansowany, oparty na piramidzie zdrowego żywienia), poziom aktywności fizycznej i sposób spędzania czasu wolnego. Te czynniki mają największy wpływ na bilans energetyczny organizmu, a w konsekwencji – na wielkość masy ciała.

Pamiętaj, że otyłość brzuszna – wraz ze współwystępującą insulinoopornością, dyslipidemią i nadciśnieniem tętniczym krwi – składają się na zespół zmian nazywanych menopauzalnym zespołem metabolicznym, zespołem X lub zespołem W. Zwiększa on ryzyko chorób układu krążenia i dysfunkcji seksualnych.

Uderzenia gorąca i wahania masy ciała to jednak nie wszystko, co może przydarzyć Ci się podczas menopauzy. Nieprzewidywalne wahania hormonalne, objawy naczynioruchowe, bezsenność, stres, mniejsze poczucie atrakcyjności – jeden lub kombinacja tych czynników – mogą powodować u Ciebie wahania nastroju lub stany depresyjne.

Pamiętaj: Czy cierpisz na lekkie zaburzenia nastroju, czy na coś bardziej poważnego zawsze możesz liczyć na pomoc specjalisty!

Jak sobie poradzić? W przypadku łagodnej do umiarkowanej depresji mogą Ci pomóc leki ziołowe, takie jak np. dziurawiec, miłorząb oraz zmiany w stylu życia:

• podziel duże zadania na mniejsze, ustal pewne priorytety
• uczestnicz w działaniach, które pomogą Ci poczuć się lepiej (ćwiczenia gimnastyczne, chodzenie do kina, uczestniczenie w spotkaniach towarzyskich i społecznych, jak np. uniwersytety III wieku, czy spotkania religijne)
• daj sobie czas: poprawa nastroju następuje stopniowo
• odłóż ważne decyzje do czasu, gdy poczujesz się lepiej; przed podjęciem znaczących decyzji – zmiana pracy, zawarcie związku małżeńskiego lub rozwód – warto omówić to z innymi osobami, które znają Cię dobrze i mają bardziej obiektywny obraz sytuacji

W przypadku wahań nastroju w okresie okołomenopauzalnym zaleca się również stosowanie hormonalnej terapii menopauzalnej.

W przypadku ciężkiej depresji przepisywane są leki przeciwdepresyjne. Aby zaobserwować poprawę, należy je przyjmować przynajmniej kilka tygodni. W badaniach naukowych wykazano ponadto, że niektóre leki przeciwdepresyjne przynoszą poprawę w zakresie dolegliwości naczynioruchowych. Są one najbardziej skuteczne, gdy używane są w połączeniu z poradnictwem zdrowia psychicznego lub psychoterapią.

Jak wynika z badań naukowych, bardziej narażone na nawracające depresje w okresie menopauzy są kobiety, które cierpiały na depresję kliniczną oraz zespół napięcia przedmiesiączkowego.

Co jeszcze możesz sama dla siebie zrobić?

Na pewno słyszałaś o stosowaniu preparatów pochodzenia naturalnego np. terapii ziołowej czy fitoestrogenowej. To liczne preparaty powstałe na bazie naturalnych składników dostępne w aptekach bez recepty, które zawierają m.in. fitoestrogeny wykazujące działanie podobne do naturalnych estrogenów.

Fitoestrogeny jako naturalne substancje hormonalne mogą przyczyniać się do zmniejszenia częstości objawów menopauzy np. uderzeń gorąca. Dodatkowo pozytywnie wpływając na samopoczucie.

Nowa, niehormonalna terapia menopauzalna – wyciąg z pyłków i słupków kwiatowych.

Od niedawna na polskim rynku dostępny jest nowy preparat (Femelis Meno) – jedyny nie zawierający hormonów i fitohormonów. Polecany jest w przypadkach występowania objawów menopauzalnych, takich jak: uderzenia gorąca, nocne poty, kłopoty ze snem, koncentracją i zmianami nastroju. Jest to jedyny w Polsce niehormonalny preparat pochodzenia roślinnego, który zawiera opatentowany, standaryzowany wyciąg z pyłków i słupków kwiatowych oraz witaminę E, pełniącą funkcje przeciwutleniające.

Skuteczność Femelis Meno została potwierdzona badaniami klinicznymi. Ze względu na eliminację w procesie produkcyjnym alergenów obecnych w pyłku kwiatowym, preparat ten może być bezpiecznie stosowany u osób z występującą alergią. Substancje zawarte w Femelis Meno nie wykazują żadnych hormonalnych mechanizmów działania, charakterystycznych dla estrogenów oraz fitoestrogenów.

Dla kogo polecany jest Femelis Meno?

• kobieta, której jakość życia uległa pogorszeniu z powodu objawów związanych z menopauzą
• kobieta ze współistniejącymi przeciwwskazaniami do stosowania hormonalnej terapii menopauzalnej np.: źle kontrolowane nadciśnienie tętnicze, przebyty zawał serca lub udar mózgu, wysokie ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej
• kobieta, która nie chce stosować hormonalnej terapii menopauzalnej lub fitohormonów

Hormonalna terapia menopauzalna

(zwana także hormonalną terapią zastępczą)

Dla zminimalizowania problemów menopauzalnych, lekarz po dokładnym wywiadzie, badaniu ginekologicznym oraz badaniu piersi może polecić Ci hormonalną terapię menopauzalną (HTM). A Ty właśnie tego się obawiasz, ponieważ koleżanka koleżanki źle się po niej czuła. Ale zaraz, zaraz – nie denerwuj się niepotrzebnie. Terapia polega na suplementacji hormonów płciowych (estrogenowa, estrogenowo-progestagenowa lub estrogenowo-progestagenowa ze wstawką androgenną). Terapię można stosować z wykorzystaniem tabletek, metod przezskórnych (inaczej terapia transdermalna, w postaci plastrów, żeli, aerozolu) oraz globulek dopochwowych. Najlepiej rozpocząć ją w momencie pojawienia się pierwszych objawów znacznie utrudniających normalne funkcjonowanie. Uznana jest za bardzo efektywną, jednak nie dla każdej kobiety. U niektórych kobiet w przypadku suchości i atrofii pochwy czy przy zaburzeniach urogenitalnych wystarczą estrogeny dopochwowe. Nie martw się, lekarz dostosuje indywidualny plan Twojego leczenia. Oceni ogólny stan zdrowia, weźmie pod uwagę nasilenie objawów związanych z niedoczynnością jajników, oceni ryzyko poważnych chorób naczyń, serca, kości. Oceni także potencjalne ryzyko i korzyści z ewentualnego leczenia, biorąc pod uwagę Twój styl życia. Indywidualnie dobrana terapia nie powinna powodować działań niepożądanych. Terapia hormonalna nie jest dla wszystkich kobiet. Każda kobieta musi zdawać sobie sprawę zarówno z pozytywnych efektów, jak i z potencjalnych czynników ryzyka stosowania tego typu leczenia.

Terapia sekwencyjna a ciągła

Terapia sekwencyjna
Stosowana, gdy jeszcze miesiączkujesz. Hormonalna terapia menopauzalna może być przyjmowana w postaci estrogenowo-progesteronowej. Pozwala ona zachować comiesięczne krwawienia, w późniejszym czasie wywołuje sztuczne krwawienia, naśladujące miesiączki.

Terapia ciągła
Nie wywołuje krwawień imitujących miesiączki. A może hipnoza kliniczna? Czyli terapia psychosomatyczna, wykorzystująca stan głębokiej relaksacji oraz indywidualne wyobrażenia i sugestie. Udowodniono w badaniach naukowych, że tego typu terapia zmniejsza częstość uderzeń gorąca, poprawia nastrój i sen.

10 zasad właściwego postępowania w czasie menopauzy

Menopauza pod kontrolą? Skorzystaj z porad ekspertów! Zapamiętaj 10 zasad, które sprawią, że Twoje nowe życie będzie łatwiejsze.

• Odwiedzaj regularnie ginekologa
  Objawy związane z przekwitaniem z pewnością warto skonsultować ze specjalistą. To lekarz zadba o badania profilaktyczne (sprawdzi poziom hormonów, wykona badanie ginekologiczne i cytologiczne), a także pomoże podjąć decyzję o terapii łagodzącej objawy. Pamiętaj, nie u wszystkich kobiet menopauza przebiega tak samo!
• Bez paniki!
  Menopauza to naturalna kolej rzeczy. Dotyczy każdej kobiety. Nie obawiaj się, jeśli zauważyłaś u siebie pierwsze objawy przekwitania. Można nad nimi skutecznie panować, tak by nie ucierpiało na tym Twoje zdrowie, samopoczucie i jakość życia.
• Zdecyduj się na odpowiednią terapię
  Pamiętaj, że to Ty sama decydujesz, którą terapię wybierzesz. Możesz wybrać hormonalną terapię zastępczą (HTZ) bądź terapię bazująca na produktach pochodzenia naturalnego np. preparat nie wykazujący hormonalnego mechanizmu działania typowego dla estrogenów oraz fitoestrogenów. Twój ginekolog powinien poinformować Cię o zaletach, przeciwwskazaniach i ew. skutkach ubocznych w stosunku do każdej z istniejących możliwości. Ostateczna decyzja należy jednak do Ciebie.
• Zadbaj o swoją dietę
  Sposób żywienia w tym czasie jest bardzo ważny. W Twoim organizmie zachodzi wiele zmian, dlatego też musisz zadbać, aby sposób żywienia dostarczał do organizmu odpowiednie składniki odżywcze.
• Pamiętaj – nadal jesteś atrakcyjną kobietą
  Bardzo często kobiety w okresie przekwitania uważają się za mało atrakcyjne, a czasami wręcz czują się mało kobiece. Przekwitanie jest naturalnym okresem w życiu każdej z nich i z pewnością nie powinien on mieć wpływu na postrzeganie samych siebie. Czeka to każdą kobietę bez wyjątku, dlatego miej pewność – w tym okresie również jesteś atrakcyjna.
• Zmęczenie i brak energii
  Przekwitanie to czas, w którym wiele objawów łączy się ze sobą. Masz prawo mieć zły humor i nie mieć na nic ochoty. Jeśli masz chęć zostać w takim dniu w domu – zostań. Jeśli nie masz ochoty się uśmiechać – nie musisz. Jednak zawsze pamiętaj, że każdy budzący Twój niepokój objaw przekwitania należy skonsultować ze specjalistą – na wszystko znajdzie się sposób.
• Uważaj na swoje kości!
  W związku ze zmianami hormonalnymi zmienia się również gęstość Twoich kości, a co za tym idzie – ich wytrzymałość. Pamiętaj o odpowiedniej podaży wapnia i uważaj na ewentualne urazy.
• Dużo spaceruj
  W trakcie ekspozycji na słońce, od marca do października w godzinach od 10 do 18, spędzaj dużo czasu na świeżym powietrzu. Właśnie wtedy Twój organizm zdobywa ogromne pokłady witaminy D, która umożliwia przyswajanie wapnia, a także reguluje pracę organizmu.
• Ćwicz regularnie
  Aktywność fizyczna jest dobra w każdym wieku. Ćwiczenia sprawią, że na chwilę zapomnisz o nieprzyjemnych objawach. Dobre samopoczucie to podstawa, dlatego wybierz aktywności, które lubisz i wykonuj je regularnie, w odpowiadającym Ci tempie.
• Menopauza to nie choroba
  Potraktuj ją jako coś, co musiało nadejść, jako rzecz naturalną – i staraj się z nią zaprzyjaźnić. Jesteś dojrzałą kobietą, nie z takimi problemami już sobie poradziłaś. Czerp z życia garściami, bo jeszcze wiele może się zdarzyć!

Życie kobiety po 50-tce (badania)

Jakie badania powinny wykonać kobiety po 50. roku życia? O czym pamiętać i co kontrolować? Zapoznaj się z naszym poradnikiem.

Życie kobiety, która skończyła 50 lat nie musi być nudne. Niektóre kobiety twierdzą, że właśnie wtedy dopiero się zaczęło. Dlaczego? Z reguły większość z nich ma już dorosłe dzieci, cieszące się własnym życiem. Dodatkowo spory bagaż przeżyć i doświadczeń czyni kobietę w tym wieku mądrzejszą i pewną siebie. Jest świadoma upływu czasu i często chce przeżyć coś, o czym zawsze marzyła bądź dokonać tego, na co nigdy wcześniej nie miała odwagi. Kobieta po 50-tce może na nowo odkrywać smak życia i cieszyć się każdą chwilą.

Kobiety w tym wieku mogą przeżywać drugą młodość, spełniać marzenia i czerpać z życia garściami. Aby tak się stało, muszą pamiętać o swoim zdrowiu. Brak chorób, dobre samopoczucie i radość zapewnią każdej kobiecie badania profilaktyczne.

Jakie badania powinna wykonywać kobieta po 50. roku życia?

• wszystkie badania podstawowe krwi i moczu – raz w roku
• mammografia – raz w roku
• badanie ginekologiczne i cytologia oraz USG narządów rodnych – raz w roku
• RTG płuc – raz na dwa lata
• EKG – raz w roku
• USG tarczycy – raz w roku
• badania jelita grubego – jeśli wszystko jest w normie – raz na trzy lata
• ciśnienie krwi – jeśli nie jest w normie – raz w miesiącu
• badanie wzroku i słuchu – raz w roku
• badanie densytometryczne (gęstości kości) – raz na dwa lata
• badanie stomatologiczne – raz na pół roku

Poza powyższymi badaniami, badanie, które należy robić regularnie przez całe życie, ale w szczególności po 50-tym roku życia, to samokontrola piersi. Jest ono jednym z podstawowych działań profilaktycznych nowotworów piersi. To proste, krótkie i bezkosztowe badanie powinna wykonywać każda kobieta już w wieku „nastu” lat. Musisz wiedzieć, że co roku na nowotwór piersi zapada prawie 12 tysięcy Polek. To najczęstszy nowotwór występujący wśród kobiet – stanowi prawie 22%. ogółu wszystkich nowotworów.

Samobadanie piersi należy przeprowadzać raz w miesiącu. Jeśli miesiączkujesz, regularnie powinnaś badać się między 3 a 5 dniem po miesiączce. Jeśli Twoje miesiączki są nieregularne lub już nie występują, najlepiej ustalić sobie jeden dzień w miesiącu. Dla ułatwienia może to być np. pierwsza sobota miesiąca.

Przed badaniem rozluźnij się. Pomyśl, że badanie przeprowadzasz nie po to, by znaleźć coś niepokojącego, ale po to, aby sprawdzić, czy nic Ci nie dolega. A jeśli zauważysz jakąś zmianę, pamiętaj, że im wcześniej wykryta, tym większa jest szansa na wyleczenie.

Badanie rozpocznij stojąc przed lustrem:

• Obejrzyj dokładnie swoje piersi. Zwróć uwagę, czy nie zmieniły kształtu lub obrysu.
• Zaobserwuj, czy skóra w którymś miejscu nie zmieniła koloru, nie marszczy się lub nie jest napięta.
• Popatrz na brodawki, czy nie są wciągnięte lub owrzodzone. Uciśnij je i sprawdź czy nie wypływa z nich żadna wydzielina.
• To samo badanie powtórz z rękami wyprostowanymi wzdłuż ciała, rękami opartymi na biodrach oraz rękami podniesionymi za głowę.
• Teraz jedną zgiętą w łokciu rękę załóż za głowę, drugą badaj przeciwległą pierś. Badanie polega na dotykaniu trzema środkowymi, wyprostowanymi palcami struktury piersi. Staraj się dotykać dość silnie, miejsce po miejscu, całymi palcami, a nie tylko opuszkami, zataczając kółeczka. Tak samo badaj swoją pachę, sprawdzając, czy węzły chłonne nie są powiększone.
• To samo badanie wykonaj dla drugiej piersi i pachy.

To co może i powinno Cię zaniepokoić, to zmieniony kolor skóry, skóra na piersi dziwnie wciągnięta lub napięta, struktura skóry przypominająca skórkę pomarańczy. Dziwne pieprzyki, owrzodzenie, naczyniaki, czy zmiana kształtu lub wielkości piersi (ale pamiętaj: piersi nigdy nie są symetryczne).

Jeśli zauważyłaś jakieś zmiany bądź wyczułaś przy badaniu zgrubienie, guzek, zauważyłaś zmianę kształtu otoczki brodawki, wciągniętą brodawkę lub wyciek z brodawki, udaj się do lekarza.

W okresie menopauzy lekarz może zalecić dodatkowe badania – mammografię i/lub USG.

Mammografia przeznaczona jest dla kobiet powyżej 45. roku życia, ponieważ wraz z wiekiem struktura piersi kobiecej zmienia się z gruczołowatej na bardziej tłuszczową, a to umożliwia wykonanie wyraźnego zdjęcia radiologicznego. Z mammografii mogą korzystać kobiety z implantami piersi. Wykonanie badania zalecane jest przed rozpoczęciem hormonalnej terapii menopauzalnej, a także u kobiet w wieku 40-50 lat co 1,5-2 lata, u kobiet w wieku 51-65 lat – raz w roku. W przypadku obciążeń rodzinnych rakiem piersi lub rakiem jajnika, badania zaleca się profilaktycznie co około 6-8 miesięcy.

Badanie ultrasonograficzne (USG) to badanie wykorzystujące fale dźwiękowe. Jest bezpieczne nawet dla kobiet w ciąży. Jego zaletą jest to, że obraz można oglądać pod różnymi kątami. Zalecane jest kobietom młodym, których piersi mają więcej tkanki gruczołowej niż tłuszczowej. Metoda USG jest również zalecana wszystkim kobietom stosującym hormonalną terapię, ponieważ terapia powoduje wzrost utkania gruczołowego w piersiach.

Co jeść po 50-tym roku życia?

Co powinna jeść kobieta po 50-tce, by dzięki zdrowej diecie złagodzić objawy menopauzy i poprawić samopoczucie? Podpowiadamy!

• Twój metabolizm jest spowolniony – nie spożywaj dań ciężkostrawnych, które są słabo wchłaniane w jelitach.
• Spożywaj 5 urozmaiconych posiłków dziennie.
• Wyeliminuj z diety cukry proste, tłuszcze zwierzęce, kofeinę i alkohol. Niska produkcja estrogenów sprzyja wchłanianiu tłuszczów, zwiększając tym samym poziom cholesterolu.
• Używaj niewielkich ilości soli – nie będziesz zatrzymywała wody w organizmie.
• Twój organizm potrzebuje uzupełnienia poziomu hormonów kobiecych – jedz składniki zawierające hormony roślinne: soję, groch, bób, soczewicę i fasolę.
• Aby wzmocnić kości, zadbaj o prawidłową podaż wapnia – jedz: sezam, migdały, mak, figi, amarantus.
• Zadbaj o dostarczanie do organizmu witaminy D (najwięcej dostarczysz jej spacerując w słoneczne dni), która zawarta jest również w pożywieniu – jedz: jajka (żółtko), ryby (pstrąg, tuńczyk, makrela), grzyby i tran.
• Nie zapominaj o jedzeniu świeżych i różnorodnych warzyw oraz owoców. Pamiętaj, by te ostatnie spożywać nie później niż do godziny 17.00.

Życie seksualne po 50. roku życia

Jesteś dojrzale atrakcyjna. A dla Twojego partnera – nadal piękna. Dowiedz się, jak dbać o intymne relacje i bliskość po 50-tym roku życia.

Zacznijmy od tego, że seksualność człowieka nie zanika w żadnym wieku. Kobieta, która jest w okresie przekwitania, bądź przeszła już menopauzę również jest zdolna do uprawiania seksu dającego wiele satysfakcji i radości.

Aktywność seksualna w tym wieku jest wskazana, gdyż nie tylko poprawia samopoczucie i dobrze nastraja, ale również ma duży wpływ na zmniejszenie ryzyka zachorowalności na choroby serca. Kobieta po 50-tym roku życia, nauczona wieloma doświadczeniami, potrafi czerpać z seksu prawdziwą przyjemność. Takie wolne od stresów związanych z ewentualnym zajściem w ciążę zbliżenia mogą być receptą na długie i szczęśliwe życie oraz satysfakcjonujący, dojrzały związek.

Niemniej życie seksualne po 50-tym roku życia wygląda i może wyglądać inaczej…

W okresie menopauzy spadek estrogenów sprzyja obniżeniu zawartości kolagenu odpowiedzialnego za wytrzymałość i elastyczność skóry. Możesz teraz zauważyć, że Twoja skóra staje się coraz cieńsza, bardziej wiotka, pojawiają się przebarwienia. Niekorzystne zmiany dotyczą również włosów i paznokci. Czujemy się mniej atrakcyjnie. Spadek zawartości kolagenu najbardziej odczuwalny jest w okolicach sromu. Tkanki stają się cieńsze, pochwa ulega zwężeniu i skróceniu, wzrasta pH, co sprzyja nawracającym infekcjom. Możesz zauważyć zmiany, które objawiają się w postaci świądu, pieczenia, uczucia suchości (najczęściej zlokalizowanego w przedsionku pochwy), bólu podczas stosunku. Zmiany zanikowe dotyczą także narządów układu moczowego, co może powodować bolesne oddawanie moczu. Możesz odczuwać parcia naglące albo częste uczucie, że tu i natychmiast musisz skorzystać z toalety. Na objawy te skarży się około połowa kobiet między 50. a 60. rokiem życia (ponad 70% kobiet w wieku powyżej 70 lat).
Seks, który być może był dla Ciebie najistotniejszy w dotychczasowym życiu, nie sprawia radości, a zaczyna kojarzyć się bólem. W połączeniu z uczuciem spadku atrakcyjności fizycznej, obniżeniem nastroju, zwiększoną drażliwością – tracisz pewność siebie i… nieśmiało pytasz: Seks nie będzie już tak przyjemny jak kiedyś?

Rzeczywiście, spadek estrogenów zmniejsza przekrwienia gruczołów sutkowych i skóry w czasie podniecenia. Ponieważ w obrębie naszych (kobiecych!) zewnętrznych narządów płciowych jest najwięcej receptorów estrogenowych – mniejsze jest czucie w sferach erogennych, zmniejsza się nabrzmienie łechtaczki, opóźnia się lubricato, następuje wydłużenie czasu do osiągnięcia orgazmu i… skrócenie fazy orgazmu.

Spójrz na problem od zupełnie innej strony.

Nietrzymanie moczu w okresie menopauzy

Nietrzymanie moczu dotyka tysiące kobiet, często w młodym wieku. Przeczytaj, jak sama możesz sobie pomóc i poznaj opinie ekspertów.

Ryzyko wystąpienia nietrzymania moczu jest dwukrotnie wyższe u kobiet niż u mężczyzn, a jego częstotliwość nasila się wraz z wiekiem. Nic dziwnego, że właśnie teraz mógł spotkać Cię ten problem. Nietrzymanie moczu tłumaczone jest spadkiem estrogenów. Częściej dotyczy kobiet, które przeszły liczne porody. Uważane jest za jedną z najczęstszych przewlekłych chorób kobiecych. Wiele kobiet długo bagatelizuje swoje dolegliwości i nie zgłasza ich lekarzowi, uznając je za zbyt wstydliwe i intymne oraz przyjmując za nieuniknione konsekwencje starzenia się.

Rodzaje nietrzymania moczu:

• Wysiłkowe nietrzymanie moczu (występuje najczęściej – ok. 63%. przypadków): mimowolne popuszczanie moczu podczas wysiłku fizycznego, kichania, kaszlu.
• Naglące nietrzymanie moczu – niekontrolowane oddanie moczu poprzedzone uczuciem parcia naglącego (nagłej, niemożliwej do opanowania potrzeby oddania moczu).
• Mieszane nietrzymanie moczu – wyciek moczu związany z parciem naglącym oraz wysiłkiem, kichaniem, kaszlem.

Pamiętaj: odpowiednia profilaktyka pozwala na zredukowanie ryzyka nietrzymania moczu. Już młode kobiety, mając to na uwadze, powinny prowadzić zdrowy tryb życia (właściwa dieta, unikanie używek), utrzymywać masę ciała na odpowiednim poziomie, regularnie ćwiczyć.

Leczeniem nietrzymania moczu zajmują się lekarze urolodzy, ginekolodzy lub lekarz rodzinny. Nietrzymanie moczu da się i trzeba leczyć. Podstawą ustalenia diagnozy jest wywiad obejmujący m.in.: liczbę mikcji podczas dnia (norma: <8), liczbę mikcji w nocy przerywających sen (norma: <2), epizody nagłej potrzeby oddania moczu (norma: 0). Lekarz zapyta o przyjmowane przez Ciebie leki oraz inne schorzenia. Poszerzona diagnostyka obejmuje m.in.: badanie ogólne i USG, posiew moczu, badania urodynamiczne.

Obejmuje postępowanie zachowawcze lub operacyjne. W postaci lekkiej schorzenia proponuje się ćwiczenia mięśni Kegla, stosowanie stożków dopochwowych, biofeedback, stymulację elektryczną lub magnetyczną mięśni dna miednicy.

• Farmakoterapia polega na stosowaniu leków antycholinergicznych, neurotoksyn, estrogenów w postaci terapii systemowej bądź miejscowej.
• Leczenie inwazyjne polega na stosowaniu toksyny botulinowej okołocewkowo.
• Postać ciężka wymaga leczenia operacyjnego, np. plastyki przedniej ściany pochwy, taśm stabilizujących cewkę moczową.

Osteoporoza w okresie menopauzy

Osteoporoza dotyka co trzecią kobietę po menopauzie i większość osób po 70. roku życia. Sprawdź, jak zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia!

---

Na pewno słyszałaś i jeszcze nieraz usłyszysz od swojego lekarza rodzinnego lub ginekologa o osteoporozie. Dotyka ona aż co trzecią kobietę po menopauzie, a także większość osób po 70. roku życia. Jest to choroba metaboliczna szkieletu, charakteryzująca się niską masą kostną, upośledzoną mikroarchitekturą tkanki kostnej, a w konsekwencji zwiększoną jej łamliwością i podatnością na złamania.

Oto kilka sposobów, by zmniejszyć ryzyko powstania osteoporozy:

• zaprzestanie palenia tytoniu i spożywania alkoholu
• unikanie ryzyka upadków
• odpowiednia dieta: codzienne spożywanie wapnia (w postaci naturalnej lub suplementacja, wartości 1200 mg na dobę oraz stosowanie witaminy D, w dawce, którą indywidualnie dobierze Ci Twój lekarz)
• ćwiczenia fizyczne: aktywność fizyczna jest niezwykle istotna w profilaktyce złamań osteoporotycznych, ponieważ wraz z nią zwiększa się sprawność układu mięśniowego, a osoby ćwiczące rzadziej ulegają nagłym upadkom
• hormonalna terapia menopauzalna: estrogeny nie tylko zapobiegają utracie kości (poprzez zmniejszenie aktywności osteoklastów), ale również zmniejszają częstość złamań nawet o 65%

Aktywność fizyczna w okresie menopauzy

Lepsze samopoczucie, więcej energii i mniej dolegliwości – to zalety aktywności fizycznej w okresie menopauzy. Dowiedz się więcej!

---

W styczniu 2016 roku zaczęła obowiązywać nowa piramida żywienia o zmienionej nazwie: Piramida Żywienia i Aktywności Fizycznej, gdzie właśnie aktywność fizyczna stanęła u podstaw zdrowego trybu życia.

Aktywność fizyczna korzystnie wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu, przyspiesza metabolizm, spala tkankę tłuszczową, pozytywnie wpływa na siłę mięśniową oraz równowagę, a także zmniejsza ryzyko upadku. Wiem, co teraz czujesz… Dom na głowie, praca, zakupy, może opieka nad starzejącymi się rodzicami lub nad wnuczkami, a w oddali wizja siłowni?

Ważne, by podejmując aktywność fizyczną, nie zniechęcić się na samym początku. Nie od razu trzeba ćwiczyć na atlasie. Treningi w domu są tak samo efektywne jak te na siłowni czy w sali fitness.

Dla kobiet w okresie menopauzalnym najlepszym rozwiązaniem są ćwiczenia wykonywane przez godzinę dziennie, 5 dni w tygodniu. Najkorzystniej wpływać będzie połączenie ćwiczeń z grupy kardio (wzmacniających organizm, redukujących tkankę tłuszczową), ćwiczenia z obciążeniem (poprawiają wskaźnik mineralnej gęstości kostnej w odcinku lędźwiowym kręgosłupa i szyjki kości udowej) oraz rozciągające (joga albo pilates).

Istotnym będzie moment, kiedy zauważysz pierwsze efekty: lepsze samopoczucie fizyczne i psychiczne, przypływ witalności i energii, zmniejszenie dolegliwości bólowych.

Zaproś także do ćwiczeń koleżankę! Ćwiczenia grupowe mają większy wpływ na jakość życia niż ćwiczenia indywidualne.

Wysiłek fizyczny powinien zmniejszyć nasilenie objawów wazomotorycznych i poprawić nastrój poprzez stabilizację termoregulacji dzięki ß-endorfinie wytwarzanej podczas ćwiczeń. Trzeba jednak zaprogramować je tak, by były bezpieczne i dobrane indywidualnie do stanu Twojego zdrowia. Zacząć więc należy od umiarkowanej aktywności, stopniowo ją zwiększając.

Pamiętaj, że z chwilą wystąpienia menopauzy masa kostna gwałtownie spada. Jednak w badaniach wykazano, że u regularnie spacerujących kobiet w okresie okołomenopauzalnym zwiększa się mineralna gęstość kości (BMD) w obrębie kręgosłupa lędźwiowego.